ترازیابی

براي بدست آوردن اختلاف ارتفاع نقاط و بدست آوردن شيب سطح زمين از وسيله اي به نام ترازياب استفاده مي شود.

قبل از به وجود آمدن ترازياب هاي مكانيكي از وسايل ابتدايي استفاده مي كردند كه بصورت زير مي باشد:

1-تراز يابي توسط شيلنگ تراز:

طرز كار اين وسيله بر مبناي حركت سيال(مثلأ آب) در لوله ي مربوطه مي باشد . مورد استفاده آن امروز ايجاد خط تراز مثلآ در ستونها می باشد، كه نسبت به كار با ترازياب ها(نیوو) ساده تر است.

2-استفاده از شاقول:

در ساخت ديوارها و علم كردن ستونها براي قائم بودن و عدم اختلاف و انحنا در سازه از اين وسيله استفاده مي گردد.

نحوه استفاده از شاقول به اين ترتيب است كه بايد صفحه فلزي كه به آن شيطانك می گویند، را در بالاي جسم قرار داد و آن را آويزان كرد. در کار با شاقول زمانی جسم مورد نظر قائم است که فاصله مركز شيطانك از جسم برابر فاصله نوك شاقول تا جسم گردد.

3-استفاده از شمشه تراز:

جهت به دست آوردن اختلاف ارتفاع نقاط و تراز كردن دو نقطه كه از هم فاصله دارند (معمولأ در آجر چینی ها)از یک شمشه همراه با تراز بنّایی استفاده مي شود.

4-استفاده از دوربين ترازياب (نیوو):

ترازیاب ها (Levels) وسایلی هستند که به کمک آن ها می توان یک صفحه ی افقی را در فضا به وجود آورد. با اندازه گیری فاصله ی این صفحه و صفحات گذرنده از نقاط مختلف می توان اختلاف ارتفاع آن نقاط را تعیین کرد.

اين دستگاه از قسمتهاي زير تشكيل شده است:

·         قسمت فوقاني:

كه شامل تلسكوپ و پيچ تنظيم جهت فاصله كانوني عدسي چشمي است.

·         قسمت مياني:

كه شامل تراز و صفحه مدرج براي قرائت زاويه افقي مي باشد.

·         قسمت تحتاني:

كه شامل پيچ هاي تراز كننده و اتصال و صفحه اتصال دستگاه بر روي سه پايه مي باشد.

تلسكوپ تراز ياب:

حساس ترين عضو دوربين را مي توان تلسكوپ آن دانست كه در صورت اختلال در آن ، تراز ياب از كار مي افتد.

تلسكوپ شامل قسمتهاي زير است:

v      -عدسي چشمي

v      -عدسي شيئي

v      -تارهاي رتيكول

v      -استوانه تلسكوپ

5-استفاده از دوربين زاویه یاب (تئودوليت):

زاویه یاب ها((Theodolites وسایلی هستند که به کمک آن ها می توان زوایای بین امتداد هایی در صفحات قائم یا افقی را اندازه گیری نمود. در مقایسه با دستگاه های ترازیاب در این دستگاه ها آلیداد به منظور ایجاد محوری جهت حرکت دوربین در صفحه ی قائم اضافه شده است و از این نظر دوربین آن، هم در صفحه ی افقی و هم در صفحه ی قائم حرکت کند.

در نتیجه با یک دستگاه تئودولیت هم می توان کار دوربین ترازیاب(به دست آوردن اختلاف ارتفاع )را انجام داد و نیز می توان در  پیاده کردن زاویه ها و قوس ها از آن کمک گرفت.

منبع: omrannews.loxblog.com